Betink dast stjerlik bist!
Iedereen heeft er bijna wel eentje, zo’n lijstje met dingen die je nog steeds eens een keer moet doen. Daar staat ook vaak het bezoek aan de notaris op, om eens te praten over de wensen ten aanzien van je nalatenschap. Vaak wordt het daadwerkelijk maken van een afspraak met de notaris vervolgens weer op de lange baan geschoven. Dat kan nog wel…
Mar betink dast stjerlik bist!
Het komt nog geregeld voor dat we met nabestaanden om tafel zitten, die heel goed weten uit te leggen wat de bedoeling van de overledene is geweest, maar welke bedoelingen niet goed vastgelegd zijn in een testament.
Deels komt dit omdat men er niet aan toe is gekomen om een testament te maken, maar soms ook omdat men vergeet het oude testament aan te passen aan de nieuwe situatie. Ook komt het voor dat er misverstanden zijn over de wettelijke erfrechtregels. Zo wordt er nog wel eens gedacht, dat het ook mogelijk is om zelf thuis iets op schrift te stellen.
De wetgever heeft, in verband met de rechtszekerheid, bepaald dat een uiterste wil (testament) in beginsel bij notariële akte moet worden gemaakt. Slechts bepaalde goederen, zoals kleren, sieraden en inboedelgoederen kunnen ook bij een codicil aan iemand worden nagelaten, maar dan moet ook dat codicil wel aan de wettelijke eisen voldoen. Het moet handgeschreven zijn en voorzien van datum en handtekening.
Ook het feit dat alle nabestaanden zo goed met elkaar over weg kunnen en er onderling altijd zelf wel uitkomen, is nog wel eens een reden om geen testament te maken. De kinderen of familieleden weten precies wat de bedoeling is en zullen ook op deze wijze de nalatenschap verdelen, hebben ze toegezegd. Mocht het geheugen van alle nabestaanden goed blijken te zijn en ook de neuzen allemaal de zelfde kant op wijzen, dan is het nog wel eens de belastingdienst die hier de lachende derde is. Indien men namelijk de nalatenschap in een andere verhouding gaat verdelen, of derden mee laat delen, wordt dit aangemerkt als een schenking, die mogelijk belast is met 10% tot 40% schenkbelasting.
Een gesprek met de notaris en een concepttestament in huis bewaren zijn ook nog niet voldoende. Het testament moet daadwerkelijk bij de notaris ondertekend zijn, wil het geldig zijn. De notaris voorziet dit testament dan van een uniek nummer en maakt in Den Haag in het Centraal Testamenten Register (CTR) melding van het bestaan van het testament. De inhoud van het testament blijft geheim tot het moment van overlijden, maar dat het testament dan weer uit de kluis van de notaris komt, wordt door de inschrijving van het CTR wel gewaarborgd.
In tijden van (burger)oorlog is het een militair nog toegestaan ten overstaan van een officier van de krijgsmacht zijn uiterste wil op te maken, maar om een (familie)oorlog te voorkomen, is op tijd de weg naar de notaris nemen het beste advies.