Jo moatte eins net foardringe!

Na een lange, natte winter met veel wind, lijkt nu dan eindelijk zo nu en dan de lente al even om het hoekje te kijken. De vier jaargetijden zijn een vast gegeven in Nederland, maar verlopen niet altijd zoals we hopen en verwachten.

Dat geldt ook voor het leven zelf. Als de natuur zijn gebruikelijke gang gaat, dan gaan eerst de ouderen en daarna de jongeren, die dan op hun tijd inmiddels ook zelf al weer onder “de ouderen” kunnen worden geschaard.

Helaas gaat het niet altijd, zoals het zou moeten gaan en zo gebeurt het geregeld dat een kind vóór zijn of haar ouder(s) komt te overlijden. De vraag die dan opkomt is; wie erft nu van die ouder(s)?

Uiteraard hangt dat ook af van wat de ouders zelf in hun testament hebben geregeld, maar het hangt vaak ook af van de volgorde van overlijden.

In de wet is duidelijk bepaald dat je zelf in leven moet zijn om te kunnen erven. Komt een kind dus voor zijn beide ouders te overlijden, dan kan het zelf niet erven. Heeft het kind zelf kinderen, dan nemen volgens de wettelijke regels deze kinderen, het plaatsje van hun ouder in en erven dus van beide grootouders (plaatsvervulling). Heeft het overleden kind zelf geen kinderen, dan krijgen de overige erfgenamen dit deel erbij (aanwas).

Maar hoe zit het als een kind tussen beide ouders in komt te overlijden? Toen de eerste ouder overleed, was het kind zelf nog in leven en heeft dus een erfdeel geërfd. Dit erfdeel is meestal pas opeisbaar op het moment dat ook de langstlevende ouder komt te overlijden Bij het overlijden van het kind, gaat het nog niet opeisbare erfdeel over naar de eigen erfgenamen van dat kind. Heeft dit kind een partner, dan zal het nog niet opeisbare erfdeel meestal bij die partner terechtkomen.

Bij het overlijden van de tweede ouder leeft het kind niet meer en vindt er óf plaatsvervulling plaats (de kleinkinderen nemen het plaatsje van erfgenaam in van hun ouder), óf aanwas, als het overleden kind geen kinderen had.

Als het overleden kind dus een partner en kinderen had, dan gaat bij het overlijden van de langstlevende ouder, het erfdeel van de eerste ouder naar de partner van het overleden kind en krijgen de kinderen van het overleden kind, het erfdeel van de langstlevende ouder.

Een zogenaamde privé- of uitsluitingsclausule in het testament van ouders voorkomt wel dat het erfdeel van een kind niet in een gemeenschap van goederen valt en daardoor bij echtscheiding van het kind niet gedeeld behoeft te worden met de ex-partner. Het voorkomt niet, dat een erfdeel dat een kind reeds geërfd (maar nog niet gekregen heeft) bij diens partner terecht komt.

Best ingewikkeld allemaal, daarom in alle opzichten een goed advies aan kinderen: “jo moatte eins net foardringe!”.